Στη διαταραχή γενικευμένου άγχους το άτομο έχει υπερβολικό άγχος και ανησυχία, τις περισσότερες ημέρες και για τουλάχιστον 6 μήνες, σχετικά με διάφορα γεγονότα ή δραστηριότητες. Το άτομο δυσκολεύεται να ελέγξει την ανησυχία του και επιπλέον παρουσιάζει τρία από τα ακόλουθα συμπτώματα: αίσθημα εγρήγορσης ή υπερέντασης, εύκολη κόπωση, δυσκολία στη συγκέντρωση, ευερεθιστότητα, μυϊκή ένταση και διαταραχές του ύπνου (δυσκολία έναρξης ή διατήρησης του ύπνου ή ανήσυχος ύπνος ή μη ικανοποιητικός ύπνος).
Οι σκέψεις του ατόμου τείνουν να έχουν έναν καταστροφικό, υπεργενικευμένο και απόλυτο χαρακτήρα, οι προσωπικοί κανόνες είναι συχνά ακραίοι και άκαμπτοι και τα κύρια θέματα ανησυχίας του ατόμου έχουν σχέση με την προσωπική αποτυχία, την τελειότητα, την πιθανή κριτική από τον κοινωνικό περίγυρο, την απόρριψη, την αμηχανία και την έλλειψη ελέγχου. Το άτομο πολλές φορές ανησυχεί υπερβολικά για ενδεχόμενα που έχουν ελάχιστες πιθανότητες να συμβούν και συχνά, καθώς δεν αντιλαμβάνεται τον κεντρικό ρόλο που έχουν οι σκέψεις του, εστιάζει την προσοχή του στα σωματικά συμπτώματα του άγχους του και απευθύνεται σε ιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων.
Όταν υπάρχει γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, η προσοχή επικεντρώνεται και παραμένει σε σχετικά ασήμαντα γεγονότα και το άτομο αντιδρά σε αυτά με μια εξαιρετική ευαισθησία. Οι αντιδράσεις σ’ αυτά τα γεγονότα συνοδεύονται από αρνητικές συνέπειες, όπως την οργανική διέγερση που συνδέεται με τη νευροβιολογική αντίδραση του άγχους και την εντύπωση ότι οι καταστάσεις εξελίσσονται με έναν ακαθόριστο και μη ελεγχόμενο από το άτομο τρόπο. Αυτό, στη συνέχεια, οδηγεί σε μια δυσλειτουργική μεταφορά του κέντρου της προσοχής από την απασχόληση εκείνης της στιγμής προς μια διάθεση αυτοκριτικής, η οποία καταλήγει στην αύξηση της αρχικής διέγερσης. Η αυξημένη εγρήγορση, σε συνδυασμό με τον περιορισμό της προσοχής στην ίδια την εμπειρία της ανησυχίας μειώνει τις πιθανότητες και την ικανότητα του ατόμου να αντιμετωπίσει την πηγή της ανησυχίας. Αυτή η καθοδηγούμενη από τη διέγερση γνωσιακή λειτουργία συνεχίζει να στρέφεται σε έναν αρνητικό ανατροφοδοτούμενο φαύλο κύκλο, ο οποίος εγκλωβίζει το άτομο σε μια έντονη και διαρκή ανησυχία και για τη συγκεκριμένη κατάσταση που του προκάλεσε την ανησυχία, καθώς και για την ανικανότητά του να την αντιμετωπίσει.
Η γνωσιακή συμπεριφοριστική προσέγγιση για τη θεραπεία των διαταραχών του άγχους άρχισε να παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον μετά τη μεγάλη επιτυχία που σημείωσε η εφαρμογή της στη θεραπεία της κατάθλιψης. Η επιτυχία αυτή οδήγησε στο σχεδιασμό γνωσιακών τεχνικών για αυτές τις διαταραχές και τελικά σε θεραπευτικά πρωτόκολλα με μεγάλη αποτελεσματικότητα. Οι στόχοι της ΓΣΘ για τη γενικευμένη αγχώδη διαταραχή είναι: η ενημέρωση των ασθενών σχετικά με τη φύση της διαταραχής τους, η εκμάθηση ορισμένων τεχνικών που θα τους βοηθήσουν να ξαναβρούν την αυτοπεποίθησή τους, η εκπαίδευση στην αναγνώριση και την πρόκληση των αυτόματων αρνητικών σκέψεων και τελικά η μεγιστοποίηση της ικανότητας των ασθενών να αντιμετωπίζουν αγχωτικές καταστάσεις. Η θεραπεία περιλαμβάνει την εκπαίδευση στη λειτουργία του άγχους και τους φαύλους κύκλους που μπορεί να δημιουργεί, τεχνικές χαλάρωσης, τεχνικές επίλυσης προβλημάτων, αποκαταστροφοποίηση των σεναρίων της ανησυχίας, συμπεριφορικά πειράματα, συστηματική αμφισβήτηση των σκέψεων που γεννούν ανησυχία και αναδόμηση των πυρηνικών πεποιθήσεων σχετικά με τη χαλάρωση, την εγρήγορση, την ευαλωτότητα και την παραγωγικότητα.
